Jako radca prawny w Łodzi, świadcząca również usługi online w całej Polsce, bardzo często odpowiadam na pytania: „Czy mój dług wciąż jest aktualny?”, „Kiedy mogę powołać się na przedawnienie?”, „Jak poradzić sobie z natarczywą windykacją?”. W tym artykule wyjaśniam podstawowe zasady, które warto znać.

Przedawnienie oznacza, że po upływie określonego w przepisach terminu wierzyciel traci możliwość skutecznego egzekwowania zapłaty na drodze sądowej i komorniczej. Sam dług formalnie wciąż istnieje, ale staje się tzw. zobowiązaniem naturalnym – wierzyciel nie może już dochodzić go przymusowo.

Zagadnienie przedawnienia regulują art. 117–125 Kodeksu cywilnego. W 2018 r. doszło do istotnych zmian – m.in. skrócono z 10 do 6 lat termin przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub ugodą.
Najczęstsze terminy przedawnienia
Wysokość terminu zależy od rodzaju zobowiązania. Przykładowo:

• 3 lata – roszczenia związane z działalnością gospodarczą (np. niezapłacone faktury),
• 3 lata – roszczenia o świadczenia okresowe (czynsz, odsetki),
• 6 lat – większość roszczeń cywilnych po nowelizacji (wcześniej 10 lat),
• 2 lata – roszczenia z umów sprzedaży rzeczy ruchomych,
• raty kredytów i pożyczek – co do zasady 3 lata od daty wymagalności danej raty.

Co ważne, termin biegnie od momentu, w którym roszczenie stało się wymagalne (np. od dnia upływu terminu płatności faktury) i z reguły kończy się z ostatnim dniem roku kalendarzowego. Wyjątek stanowią terminy krótsze niż 2 lata – wtedy liczy się dokładna data dzienna.

Jeśli wierzyciel złoży pozew po upływie terminu przedawnienia, to dłużnik sam musi wskazać ten fakt w sądzie. Sąd nie zrobi tego automatycznie (z wyjątkiem spraw konsumenckich). W praktyce bez wsparcia prawnika wiele osób przegrywa proces, mimo że mogły się skutecznie obronić.

Zgłosiła się do mnie klientka, która dostała nakaz zapłaty za dług sprzed 9 lat. Analiza dokumentów wykazała, że zobowiązanie było przedawnione. Przygotowałam sprzeciw z zarzutem przedawnienia – sąd oddalił powództwo, a klientka uniknęła zapłaty ponad 20 tys. zł.

Bieg przedawnienia może zostać przerwany. Dzieje się tak m.in. gdy:

• dłużnik uznaje dług (np. podpisuje ugodę, deklaruje spłatę w mailu),
• wpłaca część należności,
• wierzyciel kieruje sprawę do sądu i uzyskuje orzeczenie,
• sprawa trafia do egzekucji komorniczej.

Firmy windykacyjne często liczą na niewiedzę dłużników, strasząc egzekucją czy wpisem do rejestru, choć roszczenie jest już przedawnione. Radca prawny może:

• sprawdzić, czy zobowiązanie rzeczywiście uległo przedawnieniu,
• przeanalizować dokumenty wierzyciela,
• przygotować skuteczną strategię obrony w sądzie.

Przedawnienie długu to realna ochrona przed niezasadnym egzekwowaniem starych należności. Jeśli otrzymałeś wezwanie do zapłaty lub pozew – najpierw sprawdź, czy roszczenie jest nadal aktualne.
Radca prawny Katarzyna Kaczmarek – kancelaria w Łodzi, obsługa online w całej Polsce. Skontaktuj się, jeśli masz wątpliwości dotyczące przedawnienia. Profesjonalna analiza może uchronić Cię przed niepotrzebnymi kosztami.


Podobne tematy:
1. Wyrok TSUE w sprawie sankcji kredytu darmowego
2. Przedawnienie należności stwierdzonych wyrokiem/nakazem zapłaty/ugodą sądową
3. Zajęcia komornicze – jaka kwota jest wolna od zajęcia i czego komornik nie może zająć?
4. Rodzaje zobowiązań podlegających oddłużaniu w upadłości konsumenckiej