Prowadząc własną działalność, zawsze trzeba liczyć się z tym, że po odniesieniu nawet największego sukcesu – zwłaszcza finansowego – mogą nastąpić trudniejsze czasy, których nie zdoła przetrwać nawet najpotężniejsza marka. O szumnych bankructwach lub w najlepszym przypadku przebranżowieniu się wielkich koncernów, można często usłyszeć w mediach. Dziś jednak zamierzamy skupić się na tym, jak wygląda proces postępowania upadłościowego firm, przez który postanawiają przejść coraz częściej nie tylko znani na całym świecie potentaci, ale też mniejsze przedsiębiorstwa.
Kto ma prawo do ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa?
Na samym początku warto pamiętać o tym, że w zgodzie z obowiązującym w naszym kraju prawem upadłościowym (opierającym się na ustawie „Prawo upadłościowe” z dnia 28 lutego 2003 r.) prawo do ogłoszenia upadłości mają przede wszystkim zarówno jednoosobowe działalności gospodarcze, jak i firmy tworzone przez większą grupę osób. Mogą uczynić to jednak również spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne (nieprowadzące działalności gospodarczej), wspólnicy osobowych spółek handlowych, którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki całością swojego majątku bez jakichkolwiek ograniczeń, a także wspólnicy spółek partnerskich.
Kiedy i w jakich okolicznościach można ubiegać się o wszczęcie postępowania upadłościowego?
W znakomitej większości przypadków powodem, dla którego poszczególne firmy decydują się ogłosić upadłość, jest ich niewypłacalność. Kiedy zachodzi podstawa do stwierdzenia bankructwa przedsiębiorstwa, należy poinformować o tym sąd nie później niż w terminie 30 dni. Niewypłacalność powinna mieć przy tym charakter długoterminowy, ponieważ przykładowo przestoje w wypłacaniu pensji pracownikom zdarzają się prezesom różnych firm i – co warte podkreślenia – nie zawsze z ich przyczyny. Jeżeli jednak stan ten trwa przynajmniej trzy miesiące lub suma zobowiązań pozostaje większa od majątku dłużnika przez co najmniej rok, powinien on złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości firmy w wydziale gospodarczy sądu rejonowego odpowiadającego miejscu, w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo. Oczywiście złożenie takiego wniosku powinno zostać jednocześnie poparte przedstawieniem wszelkich dowodów na to, że firma stała się niewypłacalna i nic nie wskazuje na to, by stan ten miał ulec zmianie.
Formułowanie wniosku o ogłoszenie upadłości
Formułując wniosek o ogłoszenie upadłości firmy, należy zawrzeć w nim wszystkie najistotniejsze fakty na jej temat, umożliwiające prawidłowe zidentyfikowanie przedsiębiorstwa. Mowa tu przede wszystkim o adresie jego siedziby, informacji, czy jest ono spółką o charakterze publicznym, a także – co szczególnie ważne – okoliczności, które sprawiły, że podmiot składający wniosek zdecydował się wystąpić o ogłoszenie upadłości. Zobowiązany jest on również do dokonania wpłaty zaliczki, która zostanie w przyszłości użyta w celu pokrycia wszelkich niezbędnych wydatków związanych z prowadzeniem postępowania. Wysokość wspomnianej zaliczki powinna równać się jednokrotności przeciętnego wynagrodzenia pobieranego przez pracownika sektora przedsiębiorstw na trzeci kwartał roku poprzedzającego ten, w którym został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości firmy. Bardzo ważne jest (i konieczne) dołączenie także oświadczenia o prawdziwości informacji podanych we wniosku.
Dłużnik zobowiązany jest dołączyć do wniosku dodatkowe dokumenty
Wykonanie opisanych krótko powyżej czynności okaże się wystarczające w przypadku, gdy podmiotem składającym wniosek o ogłoszenie upadłości danej firmy będzie jej wierzyciel. Jeśli jednak zależy na tym samemu dłużnikowi, powinien on rozszerzyć swoje zgłoszenie poprzez dołączenie do niego m.in. wykazu własnego majątku, spisu swoich wierzycieli czy informacji na temat postępowań sądowych związanych z posiadanym przez przedsiębiorstwo majątkiem (jeśli miały one rzeczywiście miejsce lub wciąż trwają). Przed przystąpieniem do formułowania wniosku o ogłoszenie bankructwa firmy, dobrze jest zapoznać się ze wspomnianą wcześniej ustawą o prawie upadłościowym, ponieważ to właśnie w niej znajdują się wszystkie informacje na ten temat.
Co dzieje się z firmą przed i po ewentualnym ogłoszeniu bankructwa?
Po złożeniu wniosku i przyjęciu go przez właściwy sąd (jeżeli rzeczywiście do tego dojdzie, co nie musi być takie oczywiste zwłaszcza w sytuacji, gdy majątek firmy jest niewystarczający do pokrycia kosztów postępowania sądowego) należy liczyć się z tym, że droga do ogłoszenia upadłości firmy bywa długa. Zanim jednak dobiegnie końca, dłużnik ma prawo prowadzić swoją działalność, a także obowiązek dołożenia wszelkich starań ku temu, aby mógł dopełnić swoich obowiązków publicznoprawnych, czyli m.in. dokonywać opłaty podatków. W momencie ogłoszenia bankructwa przez sąd dochodzi natomiast do sytuacji, w której majątek dłużnika staje się masą upadłości, którą przeznacza się na zaspokojenie wierzytelności upadłego przedsiębiorstwa.
